Tình hình nhiễm Herpes sinh dục ở người lớn trên Thế Giới
Tình
hình nhiễm Herpes sinh dục ở người lớn trên Thế Giới
Khoảng
846 triệu người trong độ tuổi từ 15 đến 49 đang sống chung với bệnh nhiễm herpes
sinh dục – hơn 1/5 số người trong nhóm tuổi này trên toàn cầu. Ước tính có ít
nhất 1 người mỗi giây – 42 triệu người mỗi năm – mắc phải bệnh nhiễm herpes
sinh dục mới.
Hầu
hết thời gian, các bệnh nhiễm trùng này không gây ra hoặc ít triệu chứng. Tuy
nhiên, đối với một số người, chúng dẫn đến các vết loét và mụn nước ở bộ phận
sinh dục đau đớn có thể tái phát trong suốt cuộc đời, gây ra sự khó chịu đáng
kể và thường đòi hỏi nhiều lần khám sức khỏe. Theo ước tính, hơn 200 triệu
người trong độ tuổi từ 15 đến 49 đã bị ít nhất một đợt triệu chứng như vậy vào
năm 2020.
Các
tác giả của nghiên cứu được công bố trên tạp chí Sexually Transmitted
Infections cho biết cần có phương pháp điều trị và vắc-xin mới để giảm tác
động xấu của vi-rút herpes đối với sức khỏe và kiểm soát sự lây lan của nó.
Hiện
tại, không có cách chữa khỏi bệnh herpes, mặc dù các phương pháp điều trị có
thể làm giảm các triệu chứng. Ngoài các vết loét, herpes sinh dục đôi khi cũng
có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm herpes ở trẻ sơ sinh – một
tình trạng hiếm gặp có khả năng xảy ra khi người mẹ mắc bệnh lần đầu tiên vào
cuối thai kỳ và sau đó truyền vi-rút cho con mình trong khi sinh nở.
Có
hai loại virus herpes simplex (HSV), được gọi là HSV-1 và HSV-2, cả hai đều có
thể dẫn đến herpes sinh dục. Theo ước tính, 520 triệu người vào năm 2020 đã mắc
HSV-2 sinh dục, loại virus này lây truyền qua hoạt động tình dục. Theo quan
điểm y tế công cộng, HSV-2 sinh dục nghiêm trọng hơn vì nó có khả năng gây ra
các đợt bùng phát tái phát cao hơn đáng kể, chiếm khoảng 90% các đợt có triệu
chứng và có liên quan đến nguy cơ mắc HIV tăng gấp ba lần.
Không
giống như HSV-2, HSV-1 chủ yếu lây lan trong thời thơ ấu qua nước bọt hoặc tiếp
xúc da kề da quanh miệng để gây ra bệnh herpes miệng, với mụn rộp hoặc loét
miệng là các triệu chứng phổ biến nhất. Tuy nhiên, ở những người không bị nhiễm
trùng trước đó, HSV-1 có thể lây truyền qua tiếp xúc tình dục để gây nhiễm
trùng bộ phận sinh dục ở tuổi vị thành niên hoặc trưởng thành. Ước tính có
khoảng 376 triệu người đã bị nhiễm trùng HSV-1 ở bộ phận sinh dục vào năm 2020.
Trong số này, ước tính có 50 triệu người cũng bị HSV-2 vì có thể bị cả hai loại
cùng một lúc.
Trong
khi ước tính năm 2020 cho thấy hầu như không có sự khác biệt nào về tỷ lệ mắc
HSV-2 ở bộ phận sinh dục so với năm 2016, thì ước tính nhiễm HSV-1 ở bộ phận
sinh dục lại cao hơn. Trong những năm gần đây, một số quốc gia đã quan sát thấy
các mô hình lây truyền HSV-1 thay đổi, với các ca nhiễm trùng ở bộ phận sinh
dục ở người lớn tăng lên khi các ca nhiễm trùng ở miệng ở trẻ em giảm xuống.
Việc giảm lây lan ở miệng trong thời thơ ấu có thể liên quan đến các yếu tố như
điều kiện sống ít đông đúc hơn và vệ sinh được cải thiện, sau đó làm tăng khả
năng mắc vi-rút ở độ tuổi lớn hơn. Tiến sĩ Sami Gottlieb, tác giả của báo cáo
và là Cán bộ Y tế thuộc Bộ phận Sức khỏe
Mặc
dù không hoàn toàn hiệu quả trong việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh, nhưng
việc sử dụng bao cao su đúng cách và thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ lây
truyền herpes. Những người có triệu chứng hoạt động nên tránh quan hệ tình dục
với người khác, vì herpes dễ lây lan nhất khi có vết loét. WHO khuyến cáo rằng
những người có triệu chứng herpes sinh dục nên được xét nghiệm HIV và nếu cần,
nên điều trị dự phòng trước phơi nhiễm để phòng ngừa HIV.
WHO nỗ lực nâng cao nhận thức về
các bệnh nhiễm herpes sinh dục và các triệu chứng liên quan, cải thiện khả năng
tiếp cận thuốc kháng vi-rút và thúc đẩy các nỗ lực phòng ngừa HIV liên quan.
WHO cũng đang nỗ lực thúc đẩy nghiên cứu và phát triển các công cụ mới để phòng ngừa và kiểm soát
các bệnh nhiễm herpes, chẳng hạn như vắc-xin, phương pháp điều trị và thuốc
diệt vi khuẩn tại chỗ.
TLTK:
WHO (2024). Over 1 in 5 adults worldwide has a genital herpes infection
Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hạnh