NHIỄM KHUẨN HUYẾT SƠ SINH19/10/2021 15:11:33
Nhiễm khuẩn huyết sơ sinh có thể là xuất hiện sớm (trong vòng 48h sau sinh) hoặc xuất hiện muộn (48h sau sinh). Dấu hiệu sớm thường không đặc hiệu và tinh tế và không thể phân biệt được các căn nguyên (bao gồm cả virus). Một nghiên cứu của WHO công bố năm 2003 xác định 9 đặc điểm lâm sàng mà có thể dùng để tiên đoán bệnh nhiễm khuẩn nặng ở sơ sinh:
- Khả năng bú giảm
- Không có cử động tự nhiên
- Thân nhiệt > 380C
- Thời gian đổ đầy mao mạch kéo dài
- Rút lõm lòng ngực
- Nhịp thở > 60 lần/phút
- Thở rên
- Tím
- Co giật
Nhiễm khuẩn huyết sơ sinh được phân loại thành 2 kiểu, phụ thuộc vào thời điểm khởi phát các triệu chứng trước hay sau 48h sau sinh ( < 48h: nhiễm khuẩn huyết sớm, > 48h: nhiễm khuẩn huyết muộn )
1. Nhiễm khuẩn sớm (< 48h):
Căn nguyên thường trú ở đường sinh dục sản phụ hoặc ở phòng đẻ. Các yếu tố liên quan bao gồm: cân nặng thấp, vỡ màng ối kéo dài, dịch hôi, thăm khám nhiều lần, sản phụ sốt, chuyển dạ kéo dài hoặc khó khăn và hít phân xu. Đặc điểm nhiễm khuẩn huyết sớm thường là viêm phổi và ít gặp hơn nữa là vãng khuẩn huyết và viêm màng não.
Các yếu tố nguy cơ trong nhiễm khuẩn huyết sớm
- Vỡ màng ối kéo dài (> 18h)
- Suy thai
- Sản phụ sốt (> 38o C) hoặc tình trạng nhiễm khuẩn rõ, như là: nhiễm khuẩn tiết niệu, viêm dạ dầy ruột/tiêu chảy.
- Nhiều can thiệp thủ thuật sản khoa
- Đẻ non
- Tiền sử nhiễm khuẩn liên cầu nhóm B ở lần sinh trước và nhiễm GBS ở lần mang thai này
2. Nhiễm khuẩn huyết sơ sinh muộn (> 48h)
Căn nguyên từ môi trường bệnh viện hoặc ở nhà. Nhiễm khuẩn thường lây qua tiếp xúc (bàn tay) với người chăm sóc. Các triệu chứng ban đầu thường xuất hiện sau 72 giờ (sau sinh) và trẻ có thể biều hiện nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi và viêm màng não. Các yếu tố liên quan bao gồm: cân nặng thấp, thiếu sự nuôi dưỡng sữa mẹ, nhiễm trùng bề mặt (viêm da mủ, viêm rốn). Trẻ sơ sinh rất dễ nhiễm khuẩn bởi vì hệ thống miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện so với người trưởng thành và trẻ lớn.
Các yếu tố nguy cơ dẫn đến nhiễm khuẩn huyết muộn:
- Nằm viện lâu, ví dụ: những trẻ sinh non điều trị ở đơn vị điều trị tích cực sơ sinh
- Có sử dụng các dụng cụ: Catheter tĩnh mạch, ống nội khí quản, …
- Nhiễm khuẩn chéo gây ra bởi nhân viên y tế và bố mẹ bệnh nhân
- Bất thường bẩm sinh, ví dụ như là bất thường đường tiết niệu hay ống thần kinh
- Uốn ván
3. Điều trị: điều trị sớm là điều rất quan trọng. Kháng sinh và điều trị hỗ trợ là hai vấn đề quan trọng ngang nhau trong điều trị trẻ sơ sinh. Ghi nhớ rằng kháng sinh cần ít nhất 12 đến 24 giờ để có tác dụng diệt khuẩn và chính điều trị hỗ trợ mới tạo ra sự khác biệt nhằm cứu chữa thành công sơ sinh nhiễm khuẩn huyết trong bệnh viện. Bất kỳ đứa trẻ sơ sinh nào không khỏe đều phải nghi ngờ nhiễm khuẩn huyết và bắt đầu liệu trình kháng sinh tương ứng càng sớm càng tốt sau khi tiến hành nuôi cấy vi khuẩn. Tuy nhiên nếu không lấy được các bệnh phẩm để nuôi cấy thì cũng không được trì hoãn liệu pháp kháng sinh.Điều trị hỗ trợ sơ sinh nhiễm khuẩn huyết gồm:
- Đảm bảo đủ ấm.
- Thiết lập đường truyền tĩnh mạch
- Truyền nước muối sinh lý 10 ml/kg trong vòng 5-10 phút, nếu tưới máu ngoại biên kém (thời gian đổ đầy mao mạch kéo dài > 3 giây). Nhắc lại liều trình trên 1-2 lần trong vòng 30-45 phút, nếu tình trạng tưới máu ngoại biên vẫn tiếp tục kém.
- Truyền đường (10%) 2 ml/kg, ngay lập tức
- Tiêm bắp Vitamin K1: 1mg
- Thở oxy qua mask hoặc hood nếu trẻ tím hoặc thở rên
- Kích thích nhẹ nhàng nếu trẻ ngừng thở
- Tiến hành bóp bóng có Oxy nếu trẻ thở kém
- Nếu trẻ nặng, tránh nuôi dưỡng qua đường miệng, cần nuôi dưỡng tĩnh mạch
- Cân nhắc sử dụng Dopamine nếu tình trạng tưới máu ngoại vi kém
» Tin mới nhất:
- CHĂM SÓC NGƯỜI MẮC BỆNH ALZHEIMER
- Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh béo phì
- Quy trình lâm sàng chẩn đoán và điều trị Đái tháo đường típ 2
- HƯỚNG DẪN XỬ TRÍ TRẺ EM BỊ NGỘ ĐỘC THUỐC VÀ THỰC PHẨM
- Ung thư vú ở nam giới
- Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh về mắt
- HƯỚNG DẪN NHẬN ĐỊNH VÀ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÁC CAN THIỆP CHĂM SÓC ĐIỀU DƯỠNG
- XÁC ĐỊNH VÀ THỰC HIỆN CÁC CAN THIỆP CHĂM SÓC ĐIỀU DƯỠNG THEO THÔNG TƯ 31/2021/TT-BYT
- Hướng dẫn kiểm soát lây nhiễm lao trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và cộng đồng
- Hướng dẫn một số quy trình kỹ thuật điều trị sụp mi
» Tin khác:
- Thói quen lành mạnh giúp bảo vệ chống lại bệnh cúm
- 10 lời kêu gọi hành động vì khí hậu của WHO để đảm bảo phục hồi bền vững từ COVID-19
- Tử vong do bệnh lao tăng lần đầu tiên sau hơn một thập kỷ do đại dịch COVID-19
- COPD ở người cao tuổi: Phổi lão hóa
- LỜI KHUYÊN VỀ CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG CHO BỆNH UNG THƯ VÚ
- Thuốc lá và Covid 19
- Khuyến cáo của WHO về ngăn chặn tự tử
- Trầm cảm sau sinh có thể kéo dài trong nhiều năm
- Bệnh đậu mùa khỉ
- Tổ chức Y tế Thế giới WHO cảnh báo lượng rác thải điện tử tăng cao ảnh hưởng đến sức khỏe của hàng triệu trẻ em