1. Nguyên nhân gây bệnh

Tác nhân: Virus cúm A, thuộc họ Orthomyxoviridae, gồm nhiều chủng khác nhau như H1N1, H3N2, H5N1…Virus cúm A thường thay đổi kháng nguyên theo mùa, vì vậy trẻ có thể bị cúm nhiều lần trong đời.

Đường lây truyền:

-       Lây qua đường hô hấp: khi trẻ hít phải giọt bắn chứa virus từ người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện.

-       Lây gián tiếp: qua tay, đồ vật, đồ chơi bị nhiễm virus.

-       Thời gian ủ bệnh: 1–4 ngày (trung bình 2 ngày). Khả năng lây: từ 1 ngày trước đến 5–7 ngày sau khi khởi phát triệu chứng

2. Triệu chứng thường gặp

Bệnh cúm A ở trẻ khởi phát nhanh và rầm rộ, thường sau 1–2 ngày nhiễm virus. Các triệu chứng bao gồm:

-        Sốt cao (39–40°C), đôi khi rét run.

-        Ho khan, sổ mũi, hắt hơi, đau họng.

-        Đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, chán ăn.

-        Một số trẻ có thể nôn, tiêu chảy, đau bụng.

-        Trường hợp nặng có thể dẫn đến: Viêm phổi, viêm tai giữa, viêm thanh quản, khó thở, co giật, viêm cơ tim hoặc viêm não.

Dấu hiệu cần đưa trẻ đi khám ngay:

-       Sốt cao không hạ sau 2 ngày.

-       Trẻ khó thở, thở nhanh, tím tái.

-       Lừ đừ, co giật, bỏ bú hoặc nôn nhiều.

-       Có bệnh nền (hen, tim bẩm sinh, suy giảm miễn dịch).

3. Cách phòng bệnh cúm A ở trẻ em

Để phòng bệnh hiệu quả, Bộ Y tế khuyến cáo:

Tiêm vắc xin cúm định kỳ:

-       Cho trẻ tiêm vắc xin cúm hằng năm, bắt đầu từ 6 tháng tuổi trở lên. Vắc xin giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng nặng nếu trẻ bị nhiễm.

 Tăng cường sức đề kháng:

-       Cho trẻ ăn đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung vitamin C, rau xanh và trái cây tươi. Đảm bảo trẻ ngủ đủ giấc, vận động thường xuyên và uống nhiều nước.

Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường:

-        Dạy trẻ rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi ho, hắt hơi.

-        Hướng dẫn trẻ che miệng khi ho, hắt hơi, tránh dùng tay che miệng trực tiếp.

-        Vệ sinh đồ chơi, vật dụng cá nhân thường xuyên bằng dung dịch sát khuẩn.

-        Giữ phòng ở thông thoáng, sạch sẽ, tránh khói bụi và không khí ô nhiễm.

Hạn chế lây lan trong cộng đồng

-        Không cho trẻ đến trường khi có triệu chứng cúm để tránh lây cho các bạn khác.

-        Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người.

-        Tránh tiếp xúc gần với người đang bị cúm hoặc có triệu chứng ho, sổ mũi.

4. Kết luận

Cúm A là bệnh phổ biến nhưng có thể phòng ngừa được nếu phụ huynh chú ý tiêm vắc xin và thực hiện các biện pháp chăm sóc, vệ sinh hằng ngày. Hầu hết trẻ hồi phục sau 5–7 ngày nếu được chăm sóc đúng cách. Việc phát hiện sớm và đưa trẻ đi khám kịp thời sẽ giúp tránh biến chứng và bảo vệ sức khỏe toàn diện cho trẻ.

Người viết Đặng Thị Thanh Thương

Nguồn:

1.     Bộ Y tế Việt Nam.

o   Khuyến cáo phòng bệnh cúm mùa ở trẻ em – Cục Y tế Dự phòng, 2024.

o   https://vncdc.gov.vn

2.     Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

o   Influenza (Seasonal) – Key facts and prevention.

o   https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/influenza-(seasonal)

3.     Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC).

o   Flu in Children – Symptoms and Prevention.

o   https://www.cdc.gov/flu/highrisk/children.htm

4.     Bệnh viện Nhi Trung ương.

o   Phòng bệnh cúm A ở trẻ em mùa lạnh.

o   https://benhviennhitrunguong.gov.vn.