Sơ sinh rất dễ hạ thân nhiệt bởi vì có tỷ lệ diện tích da lớn hơn so với trọng lượng cơ thể, đặc biệt ở sơ sinh cân nặng thấp.

       Bị lạnh kéo dài, cơ thể trẻ sơ sinh sẽ tiêu tốn calo để chuyển sang nhiệt, ảnh hưởng đến sự phát triển. Sơ sinh đáp ứng với bị lạnh bằng cách giải phóng norepinephrine ở trong mỡ nâu. Đây là mô đặc biệt của sơ sinh, phân bố ở gáy, giữa xương bả vai và xung quanh thận và tuyến thượng thận, tạo ra phản ứng tạo nhiệt và đòi hỏi sự cung cấp dòng máu đến mỡ nâu để giúp chuyển hóa thành nhiệt nhằm cung cấp cho toàn bộ cơ thể. Phản ứng này làm tăng tốc độ chuyển hóa và tiêu thụ Oxy lên 2 – 3 lần. Do đó, những sơ sinh suy hô hấp, bị lạnh cũng có thể dẫn đến thiếu oxy ở mô và tổn thương thần kinh. Thêm nữa, hạ thân nhiệt có thể dẫn  tới hạ đường huyết, toan chuyển hóa và tử vong.

         Các sơ sinh bệnh nặng cần phải để ở môi trường ấm để giảm thiểu tối đa tốc độ chuyển hóa. Nhiệt độ lồng ấp tối ưu  thay đổi tùy theo cân nặng sơ sinh và ngày tuổi. Hoặc, có thể điều chỉnh nhiệt độ môi trường theo thân nhiệt của trẻ để duy trì 36.5 ⁰C.

Ở trẻ sơ sinh, đo thân nhiệt bằng đường hậu môn là phương pháp kiểm tra thân nhiệt tối ưu nhất. Chỉ có thể đo thân nhiệt trẻ bằng đường hậu môn khi thân nhiệt của trẻ quá thấp để có thể đo được ở nách. Quy trình thực hiện gồm:

-  Chuẩn bị các dụng cụ cần thiết

-  Rửa sạch tay.

-  Sử dụng nhiệt kế có thể đo được tới 25 ⁰C

-  Đảm bảo nhiệt kế sạch sẽ.

-  Giữ đứa trẻ ấm trong khi cặp nhiệt độ (ủ ấm)

-  Để đứa trẻ nằm ngửa hoặc nằm nghiêng

-  Lắc nhiệt kế xuống dưới vạch 25 ⁰C.

-  Bôi trơn nhiệt kế bằng dịch bôi trơn.

-  Nhẹ nhàng nắm hai mắt cá chân và giữ chân ở tư thế ngực – đầu gối. (hình dưới)

-  Đặt nhiệt kế vào hậu môn với độ sâu tối đa 2 cm và để ít nhất 3 phút

-  Không được để một mình trẻ với nhiệt kế ở trong hậu môn; bất kỳ cử động nào của trẻ cũng có thể dẫn đến  thủng hậu môn do nhiệt kế.

-  Lấy nhiệt kế và đọc kết quả.

-  Lau sạch nhiệt kế bằng dung dịch sát khuẩn.

Người viết: Đặng Thị Thanh Thương