NHIỀU BIẾN CHỨNG LIÊN QUAN ĐẾN THAI KỲ KHÔNG ĐƯỢC PHÁT HIỆN VÀ ĐIỀU TRỊ

             Theo một nghiên cứu mới được  Tổ chức Y tế Thế Giới (WHO) công bố, xuất huyết , chảy máu nặng, các rối loạn tăng huyết áp như tiền sản giật là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở bà mẹ trên toàn cầu,. Những tình trạng này gây ra khoảng 80.000 và 50.000 ca từ vong vào năm 2020 . Điều này nhấn mạnh rằng nhiều phụ nữ vẫn chưa được tiếp cận với các phương pháp điều trị cứu sống và chăm sóc hiệu quả trong và sau khi mang thai sinh nở. 

             Được công bố trên tạp chí Lancet Global Health, nghiên cứu này là bản cập nhật toàn cầu đầu tiên của WHO về nguyên nhân tử vong ở bà mẹ kể từ khi các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc được thông qua vào năm 2015. Ngoài việc nêu ra các nguyên nhân trực tiếp chính về sản khoa, nghiên cứu còn chỉ ra rằng các tình trạng sức khỏe khác, bao gồm cả các bệnh truyền nhiễm và mãn tính như HIV/AIDS, sốt rét, thiếu máu và tiểu đường, là nguyên nhân gây ra gần một phần tư (23%) tỷ lệ tử vong liên quan đến thai kỳ và sinh nở. Những tình trạng này, thường không được phát hiện hoặc không được điều trị cho đến khi xảy ra các biến chứng lớn, làm trầm trọng thêm nguy cơ và làm phức tạp thêm quá trình mang thai của hàng triệu phụ nữ trên toàn thế giới.

               Năm 2020, ước tính có tổng cộng 287.000 ca tử vong ở bà mẹ - tương đương với một ca tử vong cứ hai phút. Nghiên cứu mới này của WHO báo cáo rằng xuất huyết - chủ yếu xảy ra trong hoặc sau khi sinh - là nguyên nhân gây ra gần một phần ba (27%) tỷ lệ tử vong ở bà mẹ, trong khi tiền sản giật và các rối loạn tăng huyết áp khác góp phần gây ra thêm 16%. Tiền sản giật là một tình trạng nghiêm trọng đặc trưng bởi huyết áp cao có thể dẫn đến xuất huyết, đột quỵ, suy nội tạng và co giật nếu không được điều trị hoặc điều trị quá muộn.

              Các nguyên nhân trực tiếp khác bao gồm: nhiễm trùng huyết và nhiễm trùng; thuyên tắc phổi; biến chứng từ phá thai tự nhiên và phá thai có chủ đích - bao gồm sảy thai, thai ngoài tử cung và các vấn đề liên quan đến phá thai không an toàn - và các biến chứng và chấn thương do gây mê xảy ra trong khi sinh nở.

             Những phát hiện này nhấn mạnh nhu cầu tăng cường các khía cạnh chính của chăm sóc thai sản, bao gồm các dịch vụ trước khi sinh phát hiện rủi ro sớm trong thai kỳ và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng; sản khoa cứu sống có thể xử lý các trường hợp khẩn cấp liên quan đến sinh nở quan trọng như xuất huyết hoặc thuyên tắc, và chăm sóc sau sinh. Hầu hết các trường hợp tử vong ở bà mẹ xảy ra trong hoặc ngay sau khi sinh, khiến đây là thời điểm quan trọng để cứu sống. Tuy nhiên, khoảng một phần ba phụ nữ - chủ yếu ở các quốc gia có thu nhập thấp - vẫn không được kiểm tra hậu sản cần thiết trong những ngày đầu sau khi sinh. Ở cấp độ dân số, các biện pháp can thiệp phòng ngừa rộng hơn có thể giúp giảm tỷ lệ mắc các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn - như các bệnh không lây nhiễm và suy dinh dưỡng - làm tăng nguy cơ cho phụ nữ.

TLTK: WHO (2025). Many pregnancy-related complications going undetected and untreated.                                                                                  

 Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hạnh