TỔ CHỨC Y TẾ THẾ GIỚI BAN HÀNH HƯỚNG DẪN TOÀN CẦU VỀ VIỆC SỬ DỤNG THUỐC GLP-1 TRONG ĐIỀU TRỊ BÉO PHÌ.

         Béo phì ảnh hưởng đến mọi người ở mọi quốc gia và là nguyên nhân gây ra 3,7 triệu ca tử vong trên toàn thế giới vào năm 2024. Nếu không có hành động quyết liệt, số người béo phì dự kiến ​​sẽ tăng gấp đôi vào năm 2030. Béo phì là một bệnh mãn tính phức tạp và là nguyên nhân chính gây ra các bệnh không lây nhiễm, chẳng hạn như bệnh tim mạch, đái tháo đường típ 2 và một số loại ung thư. Nó cũng góp phần làm giảm hiệu quả điều trị ở những bệnh nhân mắc bệnh truyền nhiễm. Ngoài những tác động đến sức khỏe, chi phí kinh tế toàn cầu do béo phì gây ra được dự đoán sẽ đạt 3 nghìn tỷ đô la Mỹ mỗi năm vào năm 2030. Hướng dẫn này có thể giúp giảm bớt chi phí y tế tăng vọt liên quan đến việc quản lý tình trạng này và các biến chứng sức khỏe đi kèm.
       Để giải quyết thách thức sức khỏe toàn cầu ngày càng gia tăng về bệnh béo phì, ảnh hưởng đến hơn 1 tỷ người, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ban hành hướng dẫn đầu tiên về dụng liệu pháp Glucagon-Like Peptide-1 (GLP-1) để điều trị bệnh béo phì như một bệnh mãn tính, tái phát. WHO đã bổ sung các liệu pháp GLP-1 vào Danh sách Thuốc thiết yếu để điều trị đái tháo đường típ 2 ở các nhóm có nguy cơ cao. Với hướng dẫn mới này, WHO đưa ra các khuyến nghị có điều kiện về việc sử dụng các liệu pháp này để hỗ trợ những người béo phì vượt qua thách thức sức khỏe nghiêm trọng này, như một phần của phương pháp toàn diện bao gồm chế độ ăn uống lành mạnh, hoạt động thể chất thường xuyên và sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế.
Về liệu pháp GLP-1 điều trị béo phì: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa béo phì là tình trạng có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 trở lên ở người trưởng thành. Thuốc chủ vận thụ thể GLP-1 là một nhóm thuốc giúp hạ đường huyết, hỗ trợ giảm cân, giảm nguy cơ biến chứng tim mạch và thận, và thậm chí có thể giảm nguy cơ tử vong sớm ở người mắc bệnh đái tháo đường típ 2. Hướng dẫn này đưa ra các khuyến nghị cụ thể cho ba loại thuốc được sử dụng trong điều trị béo phì lâu dài ở người trưởng thành: liraglutide, semaglutide và tirzepatide.
     Hướng dẫn mới của WHO bao gồm hai khuyến nghị quan trọng có điều kiện:
- Liệu pháp GLP-1 có thể được sử dụng cho người lớn, nhưng không bao gồm phụ nữ mang thai, để điều trị béo phì lâu dài. Mặc dù hiệu quả của các liệu pháp này trong điều trị béo phì và cải thiện các kết quả về chuyển hóa và các kết quả khác đã được chứng minh, nhưng khuyến nghị này vẫn có điều kiện do dữ liệu hạn chế về hiệu quả và độ an toàn lâu dài, việc duy trì và ngừng điều trị, chi phí hiện tại, sự chuẩn bị chưa đầy đủ của hệ thống y tế và những tác động tiềm tàng về công bằng xã hội.
- Các biện pháp can thiệp hành vi chuyên sâu, bao gồm các can thiệp có cấu trúc liên quan đến chế độ ăn uống lành mạnh và hoạt động thể chất, có thể được cung cấp cho người lớn bị béo phì đang được điều trị bằng liệu pháp GLP-1. Điều này dựa trên bằng chứng có độ tin cậy thấp cho thấy nó có thể cải thiện kết quả điều trị.
      Mặc dù liệu pháp GLP-1 là lựa chọn điều trị hiệu quả đầu tiên cho người lớn bị béo phì, hướng dẫn của WHO nhấn mạnh rằng chỉ dùng thuốc thôi sẽ không giải quyết được vấn đề. Béo phì không chỉ là vấn đề cá nhân mà còn là thách thức toàn xã hội, đòi hỏi hành động đa ngành. Giải quyết vấn đề béo phì đòi hỏi sự định hướng lại căn bản các phương pháp hiện tại thành một chiến lược toàn diện được xây dựng trên ba trụ cột:
- Tạo ra môi trường sống lành mạnh hơn thông qua các chính sách mạnh mẽ ở cấp độ cộng đồng nhằm thúc đẩy sức khỏe và ngăn ngừa béo phì;
- Bảo vệ những cá nhân có nguy cơ cao mắc bệnh béo phì và các bệnh đi kèm thông qua sàng lọc mục tiêu và can thiệp sớm
- Đảm bảo tiếp cận dịch vụ chăm sóc trọn đời, lấy người bệnh làm trung tâm.
 
TLTK: WHO (2025). WHO issues global guideline on the use of GLP-1 medicines in treating obesity

Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hạnh