CẬP NHẬT HƯỚNG DẪN TIÊM CHỦNG COVID-19

Sau cuộc họp ngày 20-23 tháng 3, Nhóm chuyên gia tư vấn chiến lược về tiêm chủng (SAGE) của WHO đã sửa đổi lộ trình ưu tiên sử dụng vắc xin COVID-19, để phản ánh tác động của Omicron và khả năng miễn dịch ở cấp độ dân số cao do lây nhiễm và tiêm chủng. 

Lộ trình tiếp tục ưu tiên của SAGE trong việc bảo vệ các nhóm dân số có nguy cơ tử vong cao nhất và mắc bệnh nghiêm trọng do nhiễm SARS-CoV-2 và tập trung vào việc duy trì các hệ thống y tế . Lộ trình mới xem xét hiệu quả chi phí của việc tiêm vắc-xin COVID-19 cho những người có nguy cơ thấp hơn – cụ thể là trẻ em và thanh thiếu niên khỏe mạnh – so với các can thiệp y tế khác. Lộ trình cũng bao gồm các khuyến nghị sửa đổi về liều tăng cường bổ sung và khoảng cách giữa các lần tăng cường. Việc giảm các tình trạng sau COVID của vắc-xin COVID-19 hiện tại cũng được xem xét nhưng bằng chứng về mức độ tác động của chúng không nhất quán.

“Được cập nhật để phản ánh rằng phần lớn dân số đã được tiêm phòng hoặc đã nhiễm COVID-19 trước đó hoặc cả hai, lộ trình sửa đổi nhấn mạnh lại tầm quan trọng của việc tiêm phòng cho những người vẫn có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng, chủ yếu là người lớn tuổi và những người mắc bệnh nền” Chủ tịch SAGE, Tiến sĩ Hanna Nohynek cho biết. “Các quốc gia nên xem xét bối cảnh cụ thể của mình khi quyết định có nên tiếp tục tiêm chủng cho các nhóm có nguy cơ thấp, như trẻ em và thanh thiếu niên khỏe mạnh, đồng thời không ảnh hưởng đến các loại vắc xin thông thường rất quan trọng đối với sức khỏe của nhóm tuổi này hay không”. 

Lộ trình sửa đổi phác thảo ba nhóm ưu tiên sử dụng vắc xin COVID-19: cao, trung bình và thấp. Các nhóm ưu tiên này chủ yếu dựa trên nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng và tử vong, đồng thời xem xét hiệu suất vắc-xin, hiệu quả chi phí, các yếu tố chương trình và sự chấp nhận của cộng đồng.

Nhóm ưu tiên cao bao gồm người lớn tuổi; những người trẻ tuổi mắc các bệnh đi kèm nghiêm trọng (ví dụ như bệnh tiểu đường và bệnh tim); những người có tình trạng suy giảm miễn dịch (ví dụ như những người nhiễm HIV và những người được ghép tạng), bao gồm cả trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên; người mang thai; và nhân viên y tế tuyến đầu. 

Đối với nhóm ưu tiên cao, SAGE khuyến nghị tiêm nhắc lại sau 6 hoặc 12 tháng kể từ liều cuối cùng, với khung thời gian tùy thuộc vào các yếu tố như tuổi tác và tình trạng suy giảm miễn dịch. Tất cả các khuyến nghị về vắc-xin COVID-19 đều có thời hạn, chỉ áp dụng cho tình huống dịch tễ học hiện tại và do đó, các khuyến nghị tăng cường bổ sung không nên được coi là đối với các lần tăng cường vắc-xin COVID-19 tiếp tục hàng năm. Mục đích là để phục vụ các quốc gia lập kế hoạch cho thời gian ngắn hạn và trung hạn. 

Nhóm ưu tiên trung bình bao gồm người lớn khỏe mạnh – thường dưới 50-60 tuổi – không có bệnh đi kèm và trẻ em và thanh thiếu niên có bệnh đi kèm. SAGE đề xuất các liều cơ bản và liều tăng cường đầu tiên cho nhóm ưu tiên trung bình. Mặc dù các chất tăng cường bổ sung là an toàn cho nhóm này, nhưng SAGE không khuyến nghị sử dụng chúng thường xuyên do lợi ích sức khỏe cộng đồng tương đối thấp. 

Nhóm ưu tiên thấp bao gồm trẻ em và thanh thiếu niên khỏe mạnh từ 6 tháng đến 17 tuổi. Liều cơ bản và liều tăng cường an toàn và hiệu quả ở trẻ em và thanh thiếu niên. Tuy nhiên, xét đến gánh nặng bệnh tật thấp, SAGE kêu gọi các quốc gia đang xem xét tiêm chủng cho nhóm tuổi này nên đưa ra quyết định dựa trên các yếu tố hoàn cảnh, chẳng hạn như gánh nặng bệnh tật, hiệu quả chi phí và các ưu tiên về sức khỏe hoặc chương trình khác và chi phí cơ hội. 

Tác động đối với sức khỏe cộng đồng của việc tiêm phòng cho trẻ em và thanh thiếu niên khỏe mạnh tương đối thấp hơn nhiều so với lợi ích đã được thiết lập của các loại vắc xin thiết yếu truyền thống dành cho trẻ em – chẳng hạn như vắc xin rotavirus, sởi và phế cầu khuẩn liên hợp – và vắc xin COVID-19 dành cho các nhóm ưu tiên cao và trung bình. Trẻ em có tình trạng suy giảm miễn dịch và mắc bệnh đi kèm phải đối mặt với nguy cơ mắc COVID-19 nghiêm trọng cao hơn, vì vậy được đưa vào các nhóm ưu tiên cao và trung bình tương ứng. 

Mặc dù nhìn chung là thấp, nhưng gánh nặng do COVID-19 nghiêm trọng ở trẻ dưới 6 tháng tuổi vẫn cao hơn so với trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi. Tiêm phòng cho người mang thai – bao gồm cả liều bổ sung nếu đã hơn 6 tháng trôi qua kể từ liều cuối cùng – bảo vệ cả họ và thai nhi, đồng thời giúp giảm khả năng trẻ sơ sinh phải nhập viện vì COVID-19. 

TLTK: WHO Guideline 28 March 2023

                                                                                 Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hạnh