GẦN 900 BỆNH VIỆN TRIỂN KHAI BỆNH ÁN ĐIỆN TỬ TRÊN CẢ NƯỚC

Tính đến ngày 3/10/2025, cả nước đã có 881/1.645 bệnh viện triển khai hồ sơ bệnh án điện tử (EMR) đúng tiến độ theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, đạt 53,6% chỉ tiêu được giao, đánh dấu bước tiến lớn trong lộ trình chuyển đổi số ngành Y tế.

Trong số này, có 27/45 bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế (gồm cả 5 bệnh viện trường đại học Y), đạt tỷ lệ 60,0%; 329/492 bệnh viện tuyến tỉnh, đạt 66,9%; 339/684 bệnh viện tuyến huyện, đạt 49,6%; và 147/384 bệnh viện tư nhân, đạt 38,2%.

Trong số các bệnh viện triển khai EMR sớm nhất có: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hải Phòng, Đa khoa Khu vực An Giang, Đa khoa tỉnh Phú Thọ, Đa khoa TP. Vinh (Nghệ An), Sản Nhi Quảng Ninh, Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, Bãi Cháy, Long Khánh, Đa khoa Nông nghiệp, Quang Khởi (Nghệ An).

Ngoài ra, nhiều bệnh viện triển khai tương đối tốt như Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, Đại học Y Hà Nội, Quân Y 103, Quân Y 7, Nhiệt đới Trung ương, Đa khoa Gia Lai, Ung bướu Hà Nội, Đa khoa Xanh Pôn, Đa khoa Đức Giang, Nhi đồng thành phố, Truyền máu và Huyết học TP.HCM, cùng hệ thống Vinmec, Tâm Anh, Hùng Vương, Hợp Lực…

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, song việc triển khai EMR

 vẫn còn nhiều khó khăn.

Khi trao đổi với phóng viên Báo Tài chính- Đầu tư về kết quả thực hiện bệnh án điện tử, PGS-TS.Trần Quý Tường, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ Y tế), hiện là Chủ tịch Hội Tin học y tế cho rằng, dù đạt được nhiều kết quả tích cực, song việc triển khai EMR vẫn còn nhiều khó khăn.

- Thứ nhất, cơ chế tài chính chưa rõ ràng khi các bệnh viện công lập gặp khó khăn về vốn đầu tư, trong khi giá dịch vụ y tế hiện chưa bao gồm chi phí công nghệ thông tin.

- Thứ hai, hạ tầng số chưa đáp ứng được yêu cầu triển khai EMR đồng bộ.

- Thứ ba, thói quen làm việc cũ và quy trình thủ công khó thay đổi, đòi hỏi thời gian và sự đồng thuận trong toàn bộ hệ thống y tế.

- Thứ tư, sự quan tâm của lãnh đạo bệnh viện chưa đồng đều, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện. Thứ năm, trình độ công nghệ thông tin của đội ngũ cán bộ y tế vẫn còn hạn chế, chưa đủ năng lực khai thác hệ thống EMR hiệu quả.

Để đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành mục tiêu chuyển đổi số trong y tế, PGS-TS.Trần Quý Tường đề xuất 7 giải pháp đồng bộ. Trước hết, Bộ Y tế cần tăng cường chỉ đạo quyết liệt, triển khai đồng bộ nền tảng dữ liệu, hệ thống ứng dụng.

Bộ cũng cần khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý, hướng dẫn kỹ thuật cụ thể cho các đơn vị. Ba là, xây dựng cơ chế tài chính bền vững, ban hành giá dịch vụ y tế có tính đến chi phí công nghệ thông tin.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cần khen thưởng đơn vị làm tốt và xử lý nghiêm các đơn vị không nghiêm túc triển khai. Đồng thời, tăng vai trò của lãnh đạo bệnh viện trong chỉ đạo và giám sát thực hiện EMR.

Đặc biệt, tăng cường phối hợp liên ngành giữa y tế, công nghệ, tài chính, chính quyền địa phương. Ngoài ra, tập trung đào tạo, nâng cao năng lực số cho đội ngũ nhân viên y tế.

Việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử là một trong những trụ cột quan trọng trong lộ trình chuyển đổi số quốc gia, hướng tới xây dựng nền y tế hiện đại, bền vững, lấy người dân làm trung tâm và dữ liệu làm nền tảng. Đây không chỉ là yêu cầu cấp thiết mà còn là xu thế không thể đảo ngược trong thời đại số.

Theo PGS-TS.Trần Quý Tường, trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, việc thay thế hồ sơ bệnh án giấy bằng EMR là tất yếu và cấp bách. Hồ sơ giấy truyền thống cồng kềnh, dễ hư hỏng, khó bảo quản, không đáp ứng được nhu cầu lưu trữ lâu dài và chia sẻ thông tin y tế.

Trong khi đó, hồ sơ bệnh án điện tử giúp người bệnh không cần mang theo nhiều giấy tờ khi đi khám, tiết kiệm thời gian chờ đợi, kết quả xét nghiệm và hình ảnh chẩn đoán được lưu trữ tập trung, bảo mật và chính xác. Điều này giúp bác sĩ có đầy đủ thông tin để điều trị hiệu quả, giảm tình trạng xét nghiệm trùng lặp và chi phí cho người bệnh.

EMR còn giúp đảm bảo tính liên tục trong chăm sóc, cho phép bệnh nhân tiếp cận dịch vụ tại nhiều cơ sở y tế mà không lo thất lạc thông tin. Đồng thời, người bệnh có thể chủ động theo dõi sức khỏe của mình qua các ứng dụng số, góp phần nâng cao sự hài lòng và niềm tin vào dịch vụ y tế.

Ở góc độ quản lý, EMR tạo ra nguồn dữ liệu “đủ - sạch - sống” phục vụ cho quản trị hiện đại và hoạch định chính sách trong ngành y tế. Đây là bước đi quan trọng trong xây dựng nền y tế số, hướng tới phát triển y tế hiện đại, lấy người bệnh làm trung tâm.

Về cơ sở pháp lý, Việt Nam đã có đầy đủ hành lang pháp lý để triển khai EMR. Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 quy định rõ hồ sơ bệnh án điện tử có giá trị pháp lý như hồ sơ giấy.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đã ban hành các tiêu chuẩn định dạng dữ liệu, giao thức kết nối, tiêu chuẩn bảo mật… đảm bảo hệ thống EMR có khả năng tương thích, liên thông và an toàn thông tin trong vận hành.

PGS-TS.Trần Quý Tường cho biết, hồ sơ bệnh án điện tử cần đáp ứng một số yêu cầu cốt lõi. Đầu tiên, EMR phải đảm bảo tính đầy đủ, chính xác, liên tục và kịp thời của thông tin y tế, đồng thời có thể kết xuất và in thành hồ sơ giấy khi cần.

EMR phải có giá trị pháp lý, được xác thực bằng chữ ký số hoặc chữ ký điện tử theo quy định pháp luật. Các bệnh viện phải ban hành quy chế quản lý, sử dụng EMR; quản lý chữ ký số và đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin.

Hệ thống EMR phải tuân thủ các quy định pháp luật về an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân. Hệ thống phải có khả năng liên thông và chuẩn hóa, đảm bảo khả năng trao đổi dữ liệu giữa các cơ sở y tế và cơ quan bảo hiểm xã hội để phục vụ công tác khám chữa bệnh, thanh toán bảo hiểm và quản lý y tế.

Khi triển khai EMR thay thế hoàn toàn hồ sơ giấy, các bệnh viện cần lưu ý xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin đủ mạnh. Thiết bị lưu trữ phải có dung lượng đáp ứng yêu cầu lưu trữ hồ sơ bệnh án điện tử theo thời gian pháp luật quy định, ít nhất 10 năm, thậm chí có trường hợp lưu trữ vĩnh viễn.

Chẳng hạn, mỗi năm cần tối thiểu 10 terabyte dữ liệu lưu trữ, thì phải đầu tư thiết bị có dung lượng tương ứng với kế hoạch dài hạn.

Ngoài ra, hồ sơ bệnh án điện tử phải được lưu trữ dự phòng tại trung tâm dữ liệu đạt chuẩn, đảm bảo an toàn, dễ tra cứu. Cán bộ y tế cần được đào tạo kỹ năng sử dụng EMR, quản lý quyền truy cập rõ ràng để tránh rò rỉ thông tin. Cùng với đó, người bệnh cũng cần được hướng dẫn cách tiếp cận và sử dụng hồ sơ điện tử của mình để theo dõi sức khỏe.

Nguồn: Sở Y tế Hà Nội

GV: Trần Thị Kim Quý