Chẩn đoán điều dưỡng là một phần của quy trình điều dưỡng.

• Mục tiêu

-       Giúp xác định vấn đề ưu tiên và đưa ra can thiệp đúng dựa trên vấn đề ưu tiên.

-       Xây dựng kết quả mong đợi đảm bảo yêu cầu chất lượng cho người bệnh.

-       Xác định người bệnh phản ứng với vấn đề sức khỏe hiện tại và tiềm ẩn, biết được điểm mạnh sẵn có được rút ra đề ngăn ngừa hoặc giải quyết vấn đề.

-       Cung cấp ngôn ngữ chung và tạo cơ sở giao tiếp và hiểu biết giữa chuyên gia điều dưỡng và nhóm chăm sóc sức khỏe.

-       Cung cấp lượng giá cơ bản để xác định xem “Chăm sóc điều dưỡng có lợi tới sức khỏe và chi phí điều trị.

-       Với sinh viên điều dưỡng, là công cụ để mài giũa kỹ năng giải quyết vấn đề và tư duy phản biện.

• Sự khác nhau giữa chẩn đoán Y khoa và chẩn đoán Điều dưỡng

Chẩn đoán Y khoa	Chẩn đoán Điều dưỡng
Mô tả bệnh	Mô tả phản ứng của bệnh tật
Duy trì trong suốt thời gian bị bệnh	Thay đổi khi phản ứng của bệnh thay đổi

• Tiêu chuẩn quốc tế NANDA (NANDA-I) có 4 loại chẩn đoán điều dưỡng 

-       Chẩn đoán hiện tại (Actual nursing diagnosis): Kiểu thở không hiệu quả, mệt mỏi, đau cấp,…

Là chẩn đoán xác định dựa trên vấn đề hiện tại của người bệnh, gồm 3 phần: (1) chẩn đoán điều dưỡng, (2) yếu tố liên quan, (3) đặc điểm xác định. Nó không nên được xem quan trọng hơn chẩn đoán nguy cơ.

-       Chẩn đoán nguy cơ (Risk nursing diagnosis): Nguy cơ viêm, nguy cơ té ngã,…

Là chẩn đoán không xuất hiện ở hiện tại, nhưng có nguy cơ xảy ra nếu điều dưỡng không can thiệp. Gồm 2 phần: (1) Nguy cơ, (2) các yếu tố nguy cơ.

-       Chẩn đoán thúc đẩy sức khỏe (Health Promotion nursing diagnosis): sẵn sàng tự chăm sóc nhịp tim, sẵn sàng nuôi dạy con,…

Là đánh giá về động lực và mong muốn thúc đẩy/tăng cường sức khỏe của cá nhân, gia đình, cộng đồng. Gồm chỉ (1) nhãn chẩn đoán hoặc tuyên bố một phần.

-       Chẩn đoán hội chứng (Syndrom nursing diagnosis): hội chứng kích thích bàng quang, hội chứng đau sau chấn thương, hội chứng suy yếu người cao tuổi.

Là một chẩn đoán được dự đoán sẽ xuất hiện bởi vấn đề hoặc tình huống nhất định. Gồm (1) tuyên bố

• Các thành phần của chẩn đoán điều dưỡng (PES format: Problems, Etiology, và Signs and Symptoms)

Một chẩn đoán điều dưỡng thường có ba thành phần: (1) vấn đề và định nghĩa của nó, (2) nguyên nhân và (3) các đặc điểm xác định.

• Cách viết chẩn đoán điều dưỡng

-       Problems: vấn đề người bệnh gặp phải

-       Etiology: không phải là nguồn y tế, thường là trọng tâm của kết quả hoặc mục tiêu dài hạn

-       Signs and Symptoms: dấu hiệu và triệu chứng

 

-       Một phần:

+ Sẵn sàng cho con bú tăng cường.

+ Sẵn sàng cho việc đối phó nâng cao.

+ Hội chứng sau chấn thương.

-       Hai phần:

+ Nguy cơ nhiễm trùng liên quan đến suy giảm miễn dịch.

+ Nguy cơ chấn thương liên quan đến bất thường thành phần máu.

-       Ba phần:

+ Nguy cơ giảm cung lượng tim liên quan đến giảm tải trước thứ phát sau nhồi máu cơ tim.

+ Vận động thể chất suy yếu liên quan đến giảm kiểm soát cơ bắp được chứng minh bằng việc không thể kiểm soát các chi dưới.

+ Đau cấp tính liên quan đến thiếu máu cục bộ mô như đã được chứng minh bằng tuyên bố của người bệnh: “Tôi cảm thấy đau dữ dội trên ngực!”

Người viết: Phan Thị Sương

Tài liệu tham khảo:

Ackley, B. J., & Ladwig, G. B. (2010). Nursing Diagnosis Handbook-E-Book: An Evidence-Based Guide to Planning Care. Elsevier Health Sciences. [Link]

Berman, A., Snyder, S., & Frandsen, G. (2016). Kozier & Erb’s Fundamentals of Nursing: Concepts, process and practice. Boston, MA: Pearson. [Link]

For the Complete List of NANDA-I Nursing Diagnosis: Herdman, H. T., & Kamitsuru, S. (Eds.). (2017). NANDA International Nursing Diagnoses: Definitions & Classification 2018-2020. Thieme. [Link]

NANDA. International. (2014). Nursing Diagnoses 2012-14: Definitions and Classification. Wiley.
Matt Vera (2019). Nursing Diagnosis (NDx): Complete Guide and List for 2019. https://nurseslabs.com/nursing-diagnosis/