SỬ DỤNG VÁC XIN TỐT HƠN CÓ THỂ GIÚP GIẢM 2,5 TỶ LIỀU KHÁNG SINH MỖI NĂM06/11/2024

SỬ DỤNG VÁC XIN TỐT HƠN CÓ THỂ GIÚP GIẢM 2,5 TỶ LIỀU KHÁNG SINH MỖI NĂM

        Đầu tư nhiều hơn vào vác xin có thể ngăn ngừa tử vong do kháng thuốc, giảm sử dụng kháng sinh và tiết kiệm tiền điều trị nhiễm trùng kháng thuốc

Giảm sử dụng kháng sinh

         Một báo cáo mới của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phát hiện ra rằng vác xin chống lại 23 tác nhân gây bệnh (trừ bệnh lậu) có thể giảm 22% số lượng thuốc kháng sinh cần thiết hoặc 2,5 tỷ liều dùng hàng ngày được xác định trên toàn cầu mỗi năm, hỗ trợ các nỗ lực trên toàn thế giới nhằm giải quyết tình trạng kháng thuốc kháng sinh (AMR). Trong khi một số loại vác xin này đã có sẵn nhưng chưa được sử dụng hết, thì một số loại khác sẽ cần được phát triển và đưa ra thị trường càng sớm càng tốt.

        AMR xảy ra khi vi khuẩn, vi-rút, nấm và ký sinh trùng không còn phản ứng với thuốc kháng khuẩn, tăng nguy cơ mắc bệnh, tử vong và lây lan các bệnh nhiễm trùng khó điều trị. AMR chủ yếu là do sử dụng sai và lạm dụng thuốc kháng khuẩn, nhưng đồng thời, nhiều người trên thế giới không được tiếp cận với thuốc kháng khuẩn thiết yếu. Mỗi năm, gần 5 triệu ca tử vong có liên quan đến AMR trên toàn cầu.

        Vác xin là một phần thiết yếu trong nỗ lực giảm AMR vì chúng ngăn ngừa nhiễm trùng, giảm việc sử dụng và lạm dụng thuốc kháng sinh, đồng thời làm chậm sự xuất hiện và lây lan của các tác nhân gây bệnh kháng thuốc.

        Báo cáo mới của WHO được công bố trên BMJ Global Health năm ngoái. Báo cáo ước tính rằng các loại vác xin đã được sử dụng chống lại phế cầu khuẩn viêm phổi, Haemophilus influenzae loại B (Hib, một loại vi khuẩn gây viêm phổi và viêm màng não) và thương hàn có thể ngăn ngừa tới 106.000 ca tử vong liên quan đến AMR mỗi năm. Có thể ngăn ngừa thêm 543.000 ca tử vong liên quan đến AMR hàng năm khi các loại vác xin mới cho bệnh lao (TB) và Klebsiella pneumoniae được phát triển và triển khai trên toàn cầu. Trong khi các loại vác xin phòng lao mới đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng, thì một loại vác xin chống lại Klebsiella pneumoniae đang trong giai đoạn đầu phát triển.

Vác xin là chìa khóa để ngăn ngừa nhiễm trùng

Những người được tiêm vác xin ít bị nhiễm trùng hơn và được bảo vệ khỏi các biến chứng tiềm ẩn từ các bệnh nhiễm trùng thứ cấp có thể cần dùng thuốc kháng khuẩn hoặc phải nhập viện.

• Vacxin phòng Streptococcus pneumoniae có thể tiết kiệm được 33 triệu liều kháng sinh nếu mục tiêu của Chương trình Tiêm chủng 2030 là tiêm vác xin cho 90% trẻ em và người lớn tuổi trên thế giới;
• Vacxin phòng bệnh thương hàn có thể tiết kiệm được 45 triệu liều kháng sinh nếu việc triển khai chúng được đẩy nhanh ở các quốc gia có gánh nặng bệnh tật cao;
• Vacxin phòng bệnh sốt rét do Plasmodium falciparum gây ra có thể tiết kiệm tới 25 triệu liều kháng sinh, thường bị sử dụng sai mục đích để điều trị bệnh sốt rét;
• Vacxin phòng bệnh lao có thể có tác động lớn nhất khi chúng được phát triển, giúp tiết kiệm từ 1,2 đến 1,9 tỷ liều kháng sinh – một phần đáng kể trong số 11,3 tỷ liều được sử dụng hàng năm để điều trị bệnh này.

Vác xin có thể làm giảm đáng kể chi phí kinh tế của AMR

Trên toàn cầu, chi phí điều trị bệnh viện cho các tác nhân gây bệnh kháng thuốc được đánh giá trong báo cáo ước tính là 730 tỷ đô la Mỹ mỗi năm. Nếu có thể triển khai vác xin chống lại tất cả các tác nhân gây bệnh được đánh giá, chúng có thể tiết kiệm được một phần ba chi phí bệnh viện liên quan đến AMR.

TLTK: WHO (2024). Better use of vaccines could reduce antibiotic use by 2.5 billion doses annually, says WHO

    Người viết: Nguyễn Thị Hồng Hạnh